قدیمیترین اثار زبان ترکی در زبان سرخ پوستان امریکا و احتمالا قدیمیترین نواحی ترک زبان

میرفاتح زکییف: محقق و استاد تاریخ دانشگاه غازان (قازان)

ترجمه: دکتر رحمت قاضیانی

قدیمیترین ریشه‌های قومی انسانها را معمولا از طریق زبان شناسان و با بررسی مطالعات زبان‌شناسان و با اضافه کردن مشاهدات باستانشناسی به ان پیدا می کنند. در علوم زبانشناسی و تاریخی مرسوم در اروپا و روسیه، که با ادعای مرکزیت برای “هند و اروپائی”ها نوشته شده، سعی شده که تقسیم زبان اورال-آلتایی به زبان های التایی و اورالی از حدود ده‌هزار سال پیش و تقسیم زبان آلتایی به زبان های ترکی –مغولی، منچوری و ژاپنی- کره‌ای از حدود شش هزار سال پیش و تقسیم زبان ترکی – مغولی به زبان‌های ترکی و مغولی حدود چهارهزار سال پیش اتفاق افتاده است.

اولین شکاف در دیدگاه فوق در قرن هفده اتفاق افتاد و در قرن نوزده ضربات سختی به ایده فوق وارد شد و در قرن بیست تناقض گفته‌های مدعیان ثابت شد.

در سال ۱۶۳۸ اقای ” جان ژوسلین” (۱) متوجه شدند که در زبان سرخ پوستان امریکا آثاری از لغات ترکی وجود دارد. در قرن نوزده ” اتو رریک” (۲) در زبان اقوام ” سو” از سرخ پوستان شمال امریکا لیستی از لغاتی با نزدیکی به زبان ترکی تهیه نمود. مثلا،” تانگ”یعنی طلوع ” تائی ” یا ” تانگی ” یعنی آموختن. ” اتا ” یعنی پدر، ” اینا ” یعنی، مادر، ” تا ” یا ” ته ” یعنی ضمیمه‌ای برای مکان، ” اکتا ” یعنی ” یک طرف ” و غیره. در ایتالیا و فرانسه نیز بررسی‌هایی مشابه انجام شد و نتایج یکسانی بدست امد.

دانشمند سوئدی اقای ” استیک ویگاندر” (۳) تعدادی از تحقیقات خود را در مورد رابطه بین زبان‌های قوم ” مایا ” و زبان‌های التائی انتشار داده است. اقای ” ا. کاریمولین ، ۱۴۱-۱۳۶ ۱۹۷۶ (۴) در تحقیقات خود مثالهای زیر را اورده است:

” ااک ” یعنی خیس ، ” اکا “-” اگا ” ، ” آقا ” یعنی جریان ، جاری شدن . ” بالدیز ” یعنی خواهر جوانتر همسر، ” بایال ” یعنی ثروتمند و فراوان، ” بویا ” یعنی رنگ ، ” بور ” یعنی بافتن گیسو، ” ایک ” یعنی ظاهر شدن، و ” تور ” یعنی ایستادن.

در بعضی نوشته ها هنوز هم مردم هزاره را بقایای لشکر چنگیز خان می نویسند. گرچه این حقیقت دارد که قبیله های تازه وارد تورکومغول بعد از قرن دوازده هم میلادی و با آشنایی بیشتری با نیاکان هزاره در جمع آنها پیوستند اما این فرضیه ی دقیق وکاملا درستی نیست. اقوامی که امروزهویت و یا اتحادیه ی «هزاره» را تشکیل میدهند در گذشته با نام های مختلف یاد می شدند. عده ی کثیری از این مردم قبل از حمله ی لشکر چنگیز خان در افغانستان امروز  زندگی میکردند. اسم «هزاره» در دوران حکومت ایلخانیان که تورک و مغول بودند بوجود آمد. برخی از محققین تاریخ و نویسندگان نام «هزاره» را با کلمات دیگری که مشابه این نام میباشند پیوند میدهند تا توانسته باشند فرضیه ی خود را برای ثابت کردن این که هزاره ها قبل از هجوم لشکر چنگیز خان در افغانستان زندگی میکردند برای مردم تعریف نمایند. اما برای ثابت کردن این دلایل قویتری وجود دارد.

امپراتوریهای کوشانیان، هون های سرخ و هون های سفید، تورک شاهیان، غزنویان و غوریان همه توسط نیاکان هزاره ها قبل از حمله ی لشکر چنگیز خان بوجود آمده و اداره می شدند. هجوم لشکر تورکومغول به رهبری چنگیز خان در افغانستان مرحله ی دوم تاریخ هزاره هاست چون تغییرات بزرگی را بوجود آورد.

______  اس ام اس زیبا  _______

با خطی زیبا در آخرین صفحه اش نوشته بود :
مراقب باش؛
دست روزگار هلت میده
ولی قرار نیست تو بیفتی
اگر بی تاب نباشی و خودت را به آسمان گره زده باشی اوج میگیری
به همین سادگی

______  اس ام اس زیبا  ________

کـاش آدمـا
مثل ِ فـایل های ‌تو اینـترنـت بودن
هـرکـی رو خـوشت می اومد
میتـونستـی دانلود کـنی واسـه خودت

______  اس ام اس زیبا  _______

روزگــار عجیبی شــده
حتی وقتی میخـندیـم
منظـورمـان چیـزه دیگـریست